Tegelijkertijd voert TNO aanvullende simulaties uit om uitsluitsel te geven over de veiligheid van de speed-pedelec-helm voor de bestuurder met een passagier achterop en voor de passagier zelf. Mocht de speed-pedelec-helm ook voor hen voldoende bescherming bieden, dan zal per ministeriële regeling mogelijk gemaakt worden dat er naast de bromfietshelm ook voor de speed- pedelec-helm gekozen kan worden. Deze uitkomsten houden het ontwerpbesluit niet op.*

Het zomerreces begint op 9 juli, waarschijnlijk met spannende stemmingen er vlak voor.

In het najaar definitief advies Raad van State?

Publicatie van de wet ook in het najaar zodat het op tijd bekend is. Op 1 juli 2022 in het overzicht van nieuwe wetten en regels komt de helmplicht.

Dan kan de communicatie over de helmplicht beginnen, een brief naar iedereen die volgens het RDW-register een snorfiets heeft.

Het gaat om het soort letsel. Cru gezegd: de bromfietser kan weer opgelapt worden omdat vooral ledematen, borstkas en dergelijke kapot gaan. Als de organen niet geraakt zijn kan je in de meeste gevallen na een jaar revalidatie weer redelijk meedoen in de maatschappij. In de categorie snorfietsers zit een deel met hersenletsel dat met een helm voorkomen was. Alle leeftijden. Maar door hersenletsel zijn ze levenslang afhankelijk van intensieve zorg. Eten door een rietje en van achter de geraniums naar buiten staren zeg maar. Einde studie, werk, etc.

• Betuttelend! Vrijheidsbeperkend! Ieders eigen verantwoordelijkheid!

Jouw vrijheid is de onvrijheid van de ander. Het zijn vervelende slecht nieuws-gesprekken die artsen moeten voeren omdat ze weten dat het hersenletsel met een heel eenvoudige en simpele helm voorkomen was. Die schedel is gewoon heel kwetsbaar, het kwetsbaarste en belangrijkste deel. Vandaar: helm op.

• Maar e-bikes en racefietsen dan! Die halen mij op mijn snorfiets in!

Ten eerste bestaan er e-bikes die net zo snel mogen als bromfietsen, de zogenaamde speedpedelecs. Op die scheurijzers moet je ook een helm op en je mag er niet mee op een gewoon fietspad.

Ten tweede worden e-bikes nogal eens 'opgevoerd'. Alleen de fabrikant moet er bij wet voor zorgen dat de trapondersteuning stopt bij 25km/u. Maar de sensor die dit registreert is eenvoudig weg te halen. Menig fietsverkoper stelt dit als extra service voor en menig koper denkt dat het soms wel handig kan zijn. En "die snelheid kan ik net als in de auto zelf wel in de gaten houden" denkt de koper. Zowel detaillist en consument zijn (nog) niet strafbaar.

Ten derde is de gemiddelde snelheid van de e-bike maar een paar kilometer hoger dan die van een gewone fietser. In tegenstelling tot die van de snorfietser, die gaat ongeveer twee keer zo snel als een fietser. Pas vanaf 34km/u kan die beboet worden namelijk. De e-bike fietst wel heel snel waar je het niet verwacht: in bochten, bij het optrekken, heuvelop, etc. Dat kan voor verrassingen zorgen. Ook kan een opgevoerde e-bike niet beboet worden op een snelheidsovertreding, alleen op iets als gevaarlijk rijgedrag.

• Onder fietsers zijn veel meer doden en gewonden, dan ook een fietshelm dus!

Kinderen tot ongeveer 12 en ouderen doen er inderdaad verstandig aan een helm op te zetten omdat zij 'eenzijdige ongelukken' hebben; ze vallen zelf. Maar de meeste fietsers vallen niet zomaar zelf, tenzij het door de infrastructuur wordt veroorzaakt. Daar is nog veel te verbeteren met grote consequenties.

Die laatste groep fietsers, dankzij de e-bike en vergrijzing steeds ouder, zijn voor een groot deel verantwoordelijk voor de slachtoffers onder fietsers. Eigenlijk is het heel mooi dat ouderen in Nederland dankzij de fiets nog veel bewegingsvrijheid hebben en zo ook nog lichaamsbeweging krijgen. Deze ouderen 'vervuilen' de statistieken omdat ze ook lopend of in huis vallen met grote, vaak fatale gevolgen. Fietsen blijft een evenwichtskunst, dus dat verhoogt die verhoogde kans op de fatale val voor ze.

Alle fietsers verplichten een helm te dragen heeft enorme gevolgen. De snorfietsers die geen helm willen hebben de (elektrische) fiets nog als alternatief. De fietser heeft vaak geen alternatief. Dat beperkt de bewegingsvrijheid en veroorzaakt ook een verschuiving naar de auto. Als een klein percentage van de fietsers in Nederland overstapt op de auto voor kleine ritjes dan komt het verkeer muurvast te zitten. Daarnaast is het effect op de volksgezondheid groot. Al die ritjes die de fietsers maken dragen daar nu aan bij. Dat effect is veel groter dan de eventuele winst van een helmplicht, zeker als je bedenkt dat veel fietsritjes dan niet meer gemaakt worden.

Een helm kan voor fietsers zeker goed zijn, vooral als je zelf weet van een groter risico. Bijvoorbeeld als je snel gaat fietsen of minder stabiel fietst (heel jong of heel oud) en je zo je kans op een eenzijdig ongeluk vergroot. Bij een tweezijdig ongeluk (een auto die je aanrijdt) heb je vooral baat bij een motorhelm. Die omsluit je hele schedel die rondgeslingerd wordt. Omdat een motorhelm voor fietsers geen optie is worden fietsers in Nederland beschermd door eigen fietspaden zodat ze zo min mogelijk in contact komen met gemotoriseerd verkeer. De 37.000 km fietspad in Nederland zijn een groot succes.

• Maar ik kan niet fietsen, de fiets is geen alternatief

Er is zeker een groep snorfietsers voor wie de fiets geen alternatief is. De e-bike is nog te duur of om een andere reden geen alternatief. Maar dat betekent niet dat je door de helmplicht naar de rijbaan moet. Er verandert niks, behalve dat je een helm op moet. De verplaatsing naar de rijbaan is alleen het geval in bepaalde binnensteden met grote drukte (Amsterdam, Utrecht). Van de 37.000km fietspad in Nederland komt maar enkele honderden kilometers voor deze maatregel in aanmerking, er gelden allerlei eisen aan situaties waaronder dit doorgevoerd kan worden.

• Maar ik kan geen helm op

In tropische landen rijden bromfietsers ook zonder problemen met helmen die comfortabel zijn. Ook in een land als Italië waar men erg bewust is van het uiterlijk schoon is een helm de breed geaccepteerde norm. Voor extra ventilatie er zijn ook helmen op de markt met ventilatiegaten. Er zijn praktisch geen snorfietsen waar je echt mee kan fietsen, ook al zitten op sommige historische snorfietsen trappers.

• In het buitenland is een helm ook niet verplicht

Overal in de EU is een helm verplicht, ook op de snorfiets. Zie je in een andere lidstaat scooters rijden zonder helm dan is dat uit gemakzucht en de inschattng dat er geen handhaving is. Nederland is het enige land met een uitzondering. Gezien het grote aantal snorfietsen is dat extra wonderlijk

• de speedpedelec-helm is twee keer zo duur als een gewone motorhelm (=bromfietshelm): de helm bestaat alleen voor de Nederlandse markt en dat vergt model investeringen (test-inrichting, testen, certificering, etc) voor elk van die 8 producenten.
• een harde buitenschaal uit één stuk (ABS, polycarbonaat, fiber/carbon) verdeelt impact tussen de buiten en binnenschaal; binnenschaal heeft een lagere densiteit, is zachter. Ook met lage impact wordt de energie verdeeld, bij een speedpedelec-helm dus niet.
• de harde buitenschaal houdt de helm intact bij zware impact (speedpedelec-helm zit veel losser, zie een intergraalhelm als handschoen en de fietshelm een vingerhoedje)
• de harde buitenschaal breekt niet omdat die uit een solide stuk is
• de harde buitenschaal uit één stuk beschermt ook goed tegen penetratie, een scherpe punt van een object waar je met je hoofd op valt steekt niet in je hoofd, bij een speedpedelec-helm vindt zo'n punt makkelijk een gat of laat een brugstuk breken.
• omdat de oren niet vrijgelaten worden is er goede bescherming van de zijkanten, terwijl de oren bij een speedpedelec onbeschermd zijn. Nu krijgen artsen veel kaak-letsel bij snorfietsers binnen, heel moeilijk want door de impact is alles kapot.
• als fietshelmen op de snorfiets mogen dan gaat men niet-goedgekeurde fietshelmen dragen (super-goedkoop, wereldwijd zijn leuke modelletjes te koop) want de handhaving kan tussen fietshelmen geen verschil zien. Zeker niet in het voorbijgaan.

Eigenlijk is de speedpedelec verbazend gevaarlijk, want je moet op die snelheid logisch gezien een gewone helm dragen. Maar dat kan dus weer niet. Hopelijk compenseert goed gedrag van de berijder dit extra gevaar. Je ziet ze alert en als een gespannen veer vol adrenaline durfsport beoefenen: optimaal materiaal, volledige aandacht voor de bediening en omgeving, geen oortjes in, maximale materiaalkennis, atletisch. In scherp contrast met de snorfietser die er ontspannen bij zit (oortjes in), niet als sporter maar een dwarsdoorsnede van de bevolking. Om te onderzoeken