Vooral ouderen en jongeren – vaak respectievelijk kwetsbaar en roekeloos – lopen meer risico."

(...)

"Mijn punt is dat het overgrote deel van de verwondingen makkelijk te voorkomen is. Een helm is een laagdrempelige manier van preventie. En elke dode is er een te veel, natuurlijk. Wat dat betreft is het jammer dat snorfietsers een speedpedelec-helm mogen dragen. Die beschermt minder dan een integraalhelm.’ "

De Volkskrant, 6 januari 2023

Dezelfde politie die ook voorspelde dat de snorfiets naar de rijbaan in Amsterdam een bloedbad zou worden terwijl uiteindelijk het aantal slachtoffers enorm afnam. Of zou het kunnen dat de top van het ministerie een politiek wenselijk antwoord geeft zonder dat de werkvloer gevraagd is? Misschien?

Verbijsterend. Eerst slechte wetgeving maken en over een paar jaar moet dat weer gerepareerd worden.

• In antwoord 1 lezen we: "Bij sommige snorfietsers moet de bestuurder zelf trappen, net als bij een speed-pedelec." Er is geen enkele snorfiets waar je moet trappen om op 45km/u te komen. Je trapt even wat bij heuvelop of met wind tegen. Dat is een onvergelijkbare inspanning, dat kan heel goed met een motorhelm.

• "Hiermee wordt tegemoetgekomen aan de uitkomsten van de internetconsultatie" Er is in de internetconsultatie alleen een bijdrage te vinden van de liefhebbers van old-timers zoals Solexen die graag een uitzondering willen van de helmplicht. Ze hebben nooit gevraagd om een speed-pedelec helm.

• "Het toestaan van deze helm draagt door het beperkte gewicht en de extra keuzemogelijkheid bij aan het draagvlak en daarmee het naleven van deze maatregel." Het zorgt voor een helmenchaos. Men wil die helm niet op en zal alles doen om eraan te ontsnappen, inclusief gewone fietshelmen dragen. Dit is een gegeven sinds 1975 en zien we nu ook op de e-bike. Wel opgevoerde e-bikes, een miniscuul aantal speed-pedelecs (30.000 maar).

• In antwoord 2 lezen we: "TNO heeft verschillende scenario’s onderzocht, waarbij plaats op de weg niet expliciet is meegenomen als parameter." en dus moet je snorfietsen met een speedpedelec-helm niet tussen auto's laten rijden, toch? Dat is wel wat nu zal gebeuren in Amsterdam en Utrecht. Amsterdam wil dat expliciet niet, maar werd door ministerie teleurgesteld.

• Antwoord 3 lezen we: "Het ligt niet in de rede dat bromfietsers een fietshelm gaan dragen." Wat is dat, het ligt niet in de rede? Zowel snor- en bromfietsers haten het dragen van een helm. Dus kan je verwachten dat bromfietsers ook fietshelmen gaan dragen als de politie er niets tegen kan doen.

• en nu komt het: "De politie houdt alleen iemand staande als er geen helm wordt gedragen of er reden is om te twijfelen aan het dragen van de juiste helm. De politie handhaaft al op de helmplicht voor speed-pedelecs, ook dit gebeurt dus in de eerste plaats op afstand. De politie heeft hierbij dus al ervaring opgedaan in het op zicht onderscheiden van een speed-pedelec-helm van een reguliere fietshelm. Bij de invoering van de helmplicht voor snorfietsers zal het echter gezien de grotere aantallen snorfietsers op de weg dan speed-pedelecs wel van belang zijn deze vaardigheid verder te ontwikkelen. Hiervoor is praktijkervaring nodig die na de invoering van de helmplicht door de politie zal worden opgedaan." Bij de speedpedelec-fietsers (slechts 30.000 zijn er) is er geen handhavingsprobleem omdat ze zwaar investeren in de beste helm om 45km/u te kunnen. Ze willen namelijk niet tussen de auto's, voelen zich kwetsbaar, fietsen liever op het fietspad. Terwijl snorfietsers op het fietspad moeten blijven en juist geen helm willen. Omgekeerde situatie!

Kortom, het wordt bij de politie over de schutting gegooid. Ze zoeken het maar uit!

• Antwoord 4: "de gevolgen van het dragen van een fietshelm op een bromfiets zijn niet onderzocht" terwijl er zoveel onderzocht is, maar zoiets belangrijks niet?

• Antwoord 5: "Daarnaast stelde Arcadis in het verdiepingsonderzoek ook dat de verwachting is dat het deel snorfietsers dat daadwerkelijk overstapt, lager ligt dan het deel dat zegt over te stappen" Veranderen van modaliteit (naar iets veiligers) was een belangrijke bijdrage aan de effectiviteit van de helmplicht. Dat wordt dus ondergraven.

• Antwoord 6: "heeft de politie al ervaring in het op zicht onderscheiden van een speed-pedelec-helm en een gewone fietshelm en zal hier na de invoering van de helmplicht voor snorfietsers meer praktijkervaring mee op moeten worden gedaan om dit steeds beter zonder een staandehouding te kunnen constateren. " Met andere woorden, de snorfietsers die met een fietshelm gaan rijden zijn proefkonijn voor de politie om te leren helmen te herkennen. Alsof ze niet wat beters te doen hebben. Hoeveel boetes zijn er uitgedeeld op het dragen van de verkeerde soort helm? Het is regelmatig in het straatbeeld in Amsterdam te zien terwijl daar de motorhelm verplicht is.

• Antwoord 7: "Het is aan de verkoper en aan de gebruiker om een goedgekeurde helm aan te schaffen." Dus als de (web)winkels vol liggen met gewone fietshelmen voor op de snorfiets dan is het aan de koper om erop te letten dat het de juiste is. Omdat ze anders heel misschien een boete van €100 krijgen, maar waarschijnlijk niet.

• Antwoord 8: "er is geen onderzoek gedaan naar het aanbod van fietshelmen die op motorhelmen lijken." Nou, die zijn er namelijk genoeg. De politie kan zich in duizenden types helm gaan verdiepen. Op straat in Amsterdam zie je regelmatig snorfietsers met een toffe helm op, maar dat is geen motorhelm. Of speed-pedelec-helm. De politie heeft wel wat beters te doen, er is alleen camera-handhaving op plaats op de weg, niet op helmplicht.

• Antwoord 9: "Graag benadruk ik nogmaals dat in Nederland de fietshelm ook niet wordt toegestaan voor de snorfietser." Dus een speedpedelec is geen fiets? Is het een bromfiets? Nergens in Europa deze gekkigheid.

• Antwoord 10: "Het toestaan van de speed-pedelec-helm voor de snorfietser is een weloverwogen keuze op basis van gedegen onderzoek door TNO naar de verkeersveiligheid. Daarbij kan het toestaan van een speed-pedelec-helm niet tot een verslechtering van de verkeersveiligheid leiden, aangezien er nu geen helmplicht geldt." Het TNO-onderzoek gaat niet over de handhaving en niet over de neveneffecten van het toestaan van zo'n helm: dat snor- en bromfietsers fietshelmen kunnen gaan dragen.

De speedpedelec-helm is een Nederlandse helm voor e-bikes die 45km mogen.

Wouter Bierman, een van de initiatiefnemers vanuit het UMCG in Groningen: "In december 2018 vroegen wij om met spoed een helmplicht in te voeren. Suzanne Kröger is het enige Kamerlid dat er toen bij was en nog in de Kamer zit. Gelukkig heeft ze hier nu vragen over gesteld, want dit is niet wat we vroegen."

Minister wil liberaal blijven
"De minister wilde de helmplicht niet omdat het niet liberaal is en heeft het op alle mogelijke manieren vertraagd en tegengewerkt. Dat was voor ons als artsen een teleurstelling", zegt Wilco Peul, neurochirurg in Den Haag. "Wij willen ernstige hersenletsels voorkomen! Die geven een risico op identiteitsverlies en levenslange maatschapelijke hulp en mantelzorg door familie is dan nodig. De recente ernstige ongevallen in ons land geven geen enkele aanleiding tot optimisme. Zonder adequate helm zien we ernstiger letsels, moeten we vaker opereren of besluiten dat operatie niet zinvol meer is." Bierman vult aan: "Gelukkig hebben we onze actie volgehouden en hielden we contact met Kröger."

Uitzondering in de EU wegens Solex
Bierman: "De laatste tegenwerking van de minister was om de helmplicht onwerkbaar te maken in de uitvoering door ook een speciaal soort fietshelm toe te staan: de speedpedelec-helm. Zogenaamd om de berijders van de ouderwetse Solex tegemoet te komen voor wie het met een gewone motorhelm oncomfortabel zou zijn om trapbewegingen te maken." Er zijn ongeveer 15.000 Solexen en dergelijke old-timers, die destijds ook met helm werden verkocht. "Het genoegen van wat verzamelaars en mooi weer-rijders werd om politieke redenen belangrijker gemaakt dan het voorkomen van hersenletsel van dikwijls jongere scooterrijders."

De motorhelm is nu in heel Europa verplicht voor snorfietsen, bromfietsen en motorfietsen. "In Nederland wil de minister hier dan een rare uitzondering op om politieke redenen. Laat de motorhelm alstublieft de norm blijven om de drager maximaal te beschermen tegen levenslange invaliditeit en onze maatschappij te behoeden voor hoge zorgkosten voor een vermijdbaar ernstig hersenletsel," aldus Peul.

SWOV zegt het ook
Ook de SWOV waarschuwt voor zo'n fietshelm en noemt het een rare, te voorkomen, weeffout die dag in dag uit de verkeersveiligheid zal schaden.

Fietshelm niet te handhaven
"Ook is zo'n fietshelm een bedreiging voor de bestaande helmplicht voor bromfietsers. Vooral de jonge bromfietsers zullen zo'n open en lichte helm gaan dragen als ze merken dat handhavers er praktisch niets tegen kunnen doen", benadrukt Bierman. Alleen na een staandehouding kan een politieagent de helm goed bestuderen. Een bromfietser moet een motorhelm met ECE 22.05 of 22.06 certificaat dragen en een snorfietser zou dan ook 1 van ongeveer 80 toegestane en door het NEN gecertficeerde fietshelmen mogen dragen. "Dat is onrealistisch als je bedenkt dat er 2 miljoen snor- en bromfietsers rijden in Nederland. Controleren op 'een helm' is het hoogst haalbare. Laat de motorhelm de norm blijven." aldus Wilco Peul. "Geen compromishelm, dit leent zich niet voor gepolder."

ACHTERGROND

• Medisch Contact (20 november 2018)
• opiniestuk in NRC Handelsblad van zes artsen (10 december 2018).
• Foto's op twitter van een petitie-overhandiging waarbij de speedpedelec-helm getoond wordt naast een gewone fietshelm.
  

PERSBERICHT IN DE MEDIA

• Nieuwsfiets op 26 juli 2022 om 10:40 Kamervragen over speed pedelec helm op snorfiets fb tw
• RTV Noord op 27 juli 2022 om 10:30 Artsen willen geen speed pedelec-helm voor snorfietsers: 'Bang dat het juist onveiliger wordt' fb (discussie) tw
• Reformatorisch Dagblad op 27 juli 2022 om 11:21 Artsen vrezen toestroom patiënten met hersenletsel na invoering „compromishelm” tw
• Verkeersnet op 27 juli 2022 om 16:16 Kamervragen gesteld over toestaan fietshelm voor snorfietsers tw
• Trouw op 28 juli 2022 om 01:00 Er dreigt een helmenchaos op de wegen van Nederland fb
• RTL Nieuws op 5 augustus 2022 om 10:36 Artsen hekelen aanpassing helmplicht snorscooters: 'Vier jaar geduurd, en dan krijg je dit' fb tw